ආගමයි... මොඩකමයි...

බෞද්ධ දර්ශණය තුල සහ අනෙකුත් ආගම් වල නායකයින් කිසිලෙසත් සදහන් කර නොමැති අමුලික මුලාවක සමාජය පරිවර්ථනය වෙමින් යන කාලයක මං මේ අදහස් සමුදාය තොරගත්තා ඔබ වෙනුවෙන් ඉදිරිපත් කරන්නට....

අද පවතින ඒකාකාරි සමාජ රටාව තුල මිනිසුන් බොහෝමත්ම ඉක්මනින් තමතමන්ගේ පැවතගෙන එන සිරිත් විරිත් අදහන ආගම් රටාව වැනි දෑ මධ්‍ය තුලින් හො වේවා  කටින් කට එලි බසින විවිධ වු ආකාරයේ දේවල් නිසා වෙනස් කරනවා...

ඇත්තටම කියනවානම් කිසිදු අවබොධයකින් තොරව යම් කෙනෙකුගේ ඇහුන්කන් දීමකට තමන් ගෙන ගිය සියළුම ආගම් ඇදහිලි ක‍්‍රම වෙනස් කරනවා....

මෙය අපි දකින සමාජ පිරිහිමේ එක් අදියරක්.... බෞද්ධ දේශනාවේ සදහන් වන අන්දමට ආගම තුල නිවන අවබෝධ කරගැනීමේ ෂෝට් කට් ක‍්‍රම නැත...නමුත් අද මෙම ෂෝට් කට් ක‍්‍රම හොයාගෙන මුලාවක පැටලිලා ඉන්න දහස් ගනන් බෞද්ධ ජනතාව ඔවුනුත් පව් පුරෝගනිමින් අන් අයටද එ සදහා උල්පන්දම් දෙමින් තිබෙන සමාජ කාල වකවානුවක හරි දෙය කුමක් දැයි පැවසීමට පුළුවන් අනුගාමිකයන් වහන්සේලා අල්ප තරම්ය... නමුත් සමාජය තුලට නිවැරදි දැක්ම  සම්මා දිඨ්ටිය රැුගෙන යා යුතුය..මුදලට පාවාදෙන ආර්ථිකයක් තුල මේ දෙය සිදු කිරිමට අපහසුය..නමුත් සමාජයේ ජීවත් වන තරුණ පරපුරට ඇති යුතුකම වන්නේ මොවුන් එල්බගෙන සිටින මතයන් සමාජයෙන් ඉවත් කිරිමට කටයුතු කිරිමයි...

උදාහරණයක් ලෙස කාලයක් අපේ මිනිසුන් දොළුකන්දේ ගියා...ප‍්‍රතිඵල තිබුනද...නෑ.... සමාජයම මුලාවක පැටලිලා එකා පිටුපස එකා ගියා...සමහර පුද්ගලයන් අසනීප වලට පවා භාජනය වුනා....මුලින් ආගම තුලින් ඇත්තටම පවසන දේ ගැන අවබෝධ කරගන්න..පසුව එය තාර්කිකව සිතන්න...ආගම බොරු කිරිමට යාම තුල ඇතිකරන්නගේ පාපයක්...නමුත් ඒ තුල ඔබ  වෙන අයෙකු  අමාරුවේ දැමිම ඊටත් වඩා පාපයක්ය....

මෙසේ එකා පිටුපස එකා අරමුණක් නැතිව විවිධ ආගම් රටා වලට පැටලීමෙන් ඇති වන්නේ ආගම පරිහානියට පත්වීමක් මිස එයින් ගොඩ ඒමක් නොවෙයි...බුද්ධ දේශනාවෙ සදහන් වන පරිදි යම් දවසක බෞද්ධාගම විනාශ වන්නේ ඒ තුලම සිටින පුද්ගලයන් නිසාම මිස වෙන පිටස්තර ආගම් වලින් නොවන බවයි....මෝහයෙන් අන්ද වී සත්‍ය සොයා නොයන්න...එය ඔබ විසින් සමාජයට , තමන්ගේ ආගමට කරන හතුරු කමකි...කුමන ආගමක් වුනත් එහි හරය තේරුම් ගන්න...මුහුණු පොතේ තමා නියම බෞද්ධයෙක් කිය කියා අන් ආගම් වලට ගැරහීමෙන් නියම පාරිශුද්ධ බොද්ධයකු වන්නේ නැත...

සිතන්න....ඔබ ඇත්තටම බොද්ධයකු ලෙස සමාජයට හරි දේ තිළිණ කරනවාද කියා...අවබෝදයෙන් තමන්ගේ ආගම අදහන්න....ආගමට වටිනාකමක් දෙන්න...

අන් ආගම්වලට ගැරහීමෙන් වළකින්න....එ තුල සමාජය තව තවත් යහපත් වේවි.....

ඔබේ විවේචනයන් බලාපොරොත්තු වෙනවා...අපිට පුළුවන් වේවි හරි දෙයක් සමාජයට මේ තුලින් ගෙන යන්න....    

දේශපාලනය...

දේශපාලනය කියන මාතෘකාව වර්ථමානයේ කතා කරන කාලීන මාතෘකාවක් නිසා මමත් ඒ ගැන කතා කරන්න ඕනේ කියලා හිතුනා... හැබැයි මේ දිහා පක්‍ෂ පාට කණ්නාඩි දාගෙන විතරක් බලන්න එපා... 

ඇත්තටම ඇයි අපි යම් කිසි පුද්ගලයකුට , යම් පක්‍ෂයකට ඡන්දෙ දෙන්නේ....අපි එකෙන් බලාපොරොත්තු වෙන්නේ මොකක්ද...? අපි බලාපොරොත්තු වෙන්නේ අපි පත්කරන පුද්ගලයා රටක් විදිහට හරි ගමක් විදිහට හරි , වෙන්න ඕනේ යුතුකම් ගමට හරි , රටට හරි ඒ ඒ පුද්ගලයා විසින් ඉටු කරාවි කියන එක.. ඔයා ඇත්තටම කල්පනා කරලා බැලුවද ඒවායින් ඉටුවෙන්නේ..., ඉටුකරන්නේ කීයෙන් කීයද කියලා... අසරණ මිනිසුන්ගේ වටිනා ඡන්දය ලබාගෙන ගමට , රටට වැඩක් කරන්නේ කීයෙන් කීදෙනාද..? 

අපි පොඩ්ඩක් හොයලා බැලුවද ඔහුට හෝ ඇයට දේශපාලනය පිළිබද තියෙන දැනුම, අධ්‍යපනය, ඒ සමාජ වටපිටාව...අඩු තරමින් සාමාන්‍ය අධ්‍යපන මට්ටමවත්...අපි දන්න දෙයක් තමයි අට වත් පාස් නැති දේශපාලන සුනකයන් තමයි අද දේශපාලනය වටේ රොක් වෙන්නේ... මොකද අද දේශපාලනය ලාබ උපයන ව්‍යාපාරයක් වෙලා... අද තියෙන දේශපාලනය බඩජහරි දේශපාලනයක් කියලා කිව්වොත් මං ඒකෙ වැරැද්දක් දකින් නෑ... විවෘත ආර්ථිකයෙන් පස්සේ රටේ දේශපාලනයෙත් වල් බිහිවුනා...සටන් පාඨ වලට කිසිම හැගීමක් දැනෙන් නෑ....නිකන් කාඩ් බෝඩ් ලැලි වල තින්ත ගාපු සුකුරුත්තන් විතරයි...එකෙක් අනෙකාගේ අඩුපාඩු හොය හොයා ඇවිදගෙන යන දේශපාලනයක් අද රටේ තියෙන්නේ...අණ්ඩුව හෝ වේවා විපක්‍ෂයන් හෝ වේවා මේ දෙකේම දුවන්නෙ එකම පටිය...අහිංසක ජනතාවගේ පැතුම් ඔහේ මළගම් යනවා...

දැන් කතාබහට ලක් කරන ප‍්‍රදානම දෙය තමයි නළු නිලියනුත් දේශපාලනීකරණය වෙලා කියන එක...ඇත්තටම මම ඒකේ කිසිම වැරැද්දක් දකින් නෑ..මොකද රටේ හැම මනුස්සයකුටම අයිතිය තියෙනවා තමන් කැමති දේශපාලන පක්‍ෂයකට ඡන්දය දෙන්න...,කැමති පක්‍ෂයකින් ඡන්දය ඉල්ලන්න..ඒක ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදි රටක සිටින සෑම මිනිසෙකුටම තියෙන අයිතියක්..නමුත් දේශපාලනය කියන්නෙ රංගනයක් නෙමෙයි..,දේශපාලකයන් වේදිකාවල් උඩ රැගුවට... ඡන්දය හිමි ඔයා තිරණය කරන්න ඕනේ දේශපාලන දැනුමක් තියෙන..අඩුතරමින් දේශපාලනය කියන වචන වලවත් තේරුමක් දන්න පුද්ගලයන් පත්කරන්න...

අද දේශපාලකයින් ගමකට පත්වෙන්නේ මොනවා බලාගෙනද...තමන්ට ලැබෙන කොමිස් කුට්ටි , ටෙන්ඩර් ආදිය බලාගෙන...අවුරුදු දෙකක් තිස්සේ ගම කාලා ඊලග පාරත් ඡන්දය ඉල්ලනවා...

දැන් වෙලාව හරි දැනුමක් තියන ඔයාට තීරණයක් ගන්න..., පත්කරන පුද්ගලයා ඇත්තටම ගමට වැඩක් කරන පුද්ගලයකු , අධ්‍යපනයක් ඇති පුද්ගලයකු පත්කරන්න...නැත්නම් මේ ගම.., මේ රට..., ලස්සනට ඉතිරිවෙන්නේ තව බොහොම පොඩි කාලයයි...ඡන්දයට වටිනාකමක් දෙන්න...

හිතන්න... ඔබ වෙනුවෙන් නුපන් මතු පරපුර ගැන... රට ගැන... ගම ගැන...  නුපන් උන්ගේ අනාගතය ගැන..

ස්තුතියි...

සිතුවිලි දැහැන...

මිනිස්සු වෙනුවෙන්...

ඇත්තටම මින්ස්සු ගොඩක් පව් නේද....මිනිස්සුන්ගේ හිතේ කොච්චර බලා පොරොත්තු ඇතිද..ඒත් එ බලාපොරොත්තු ඉටුවෙනවා ඇත්තේ කීයෙන් කීයද....ඒ අය අසරණ වුන වෙලාවට එ අයට ඉන්නේ ඒ අය විතරමයි.මිනිස්සුන්ගේ ප‍්‍රශ්න තේරෙන්නේ මිනිස්සුන්ටම කියලා කතාවට කිව්වට..කීයෙන් කීදෙනාටද ඒ ප‍්‍රශ්න විසදන්න පුළුවන්....සමහර අය එදා වේල කන්නෙ නැතුව දුක්විදිනවා..සමහර මිනිස්සු හම්බෙන සල්ලි පොඩ්ඩ හරි ඉතුරු කරගෙන තමන්ගේ ලමයිට කන්න දෙන්වා ඒ අයවත් නොකා...ඉදිරිය ගැන ඒ අයගේ කිසිම විශ්වාසයක් නෑ...කතාවට කියනවා දුක්විදින්නම උපන් මිනිස්සු කියලා...නමුත් උපතින් මිනිසෙක් දුප්පත් හරි පෝසත් හරි වෙන්නේ නෑ..මේ ලෝකේ එලිය දකින කොට දුප්පත් කියලා දන්නවනම් එ අය ඉපදෙන්නෙත් නෑ...අපි මිනිස්සු ගැන අනුකම්පා කරන්න  ඕනේ...සමාජයේ , ආගම්වල,දුප්පත් පෝසත්,පන්ති තානාන්තර කොතරම් තිබ්බත් අපි මිනිස්සු විදිහට හැම කෙනා දෙසම සමාධියෙන් බලන්න  ඕනෑ....සල්ලි හම්බකරන්න එකෙක් පාගලා දාලා ඉස්සරහට එන කුහක සමාජ විසබීජ අපි නැති කරන්න  ඕනෑ....මොකද අපි හැමෝම හැමදාම ජීවත් වෙන්න ආපු අය නෙමෙයි...අපිටත් කවදහරි මේ ලොකේ තනිකරලා ඇදි වත විතරක් අරගෙන යන්න වෙනවා..ගොඩක් මිනිස්සු අන්න ඒක තේරුම් ගන්නෑ..අපි ඉතුරු කරන්න  ඕනේ මිනිස්සු මිසක් සල්ලි නෙමෙයි...හැම ආගමකටම ඒ දෙය පොදුයි...මිනිස්සු මිනිස්සු වෙනුවෙන් ජීවත් වෙන්න  ඕනෑ..එතකොට තමයි රටක් හැටියට ලෝකයක් හැටියට අපි මනසින් දියුණුයි කියන්නේ...

අද ඉදන් අපි ජීවත් වෙමු මිනිස්සු වෙනුවෙන් ඒ අයගේ හීන වෙනුවෙන්.... 

සිතුවිලි දැහැන...

නිර්මාණයේ වටිනාකම...

නිර්මාණයන් බිහිවෙන්නේ නිර්මාණකරුගේ දක්‍ෂකම නිසාද නැත්තන් එ නිර්මාණය කෙරෙහි සමාජය දකින විදිහ නිසාද...
හොද නිර්මාණ හා නරක නිර්මාණ කියලා වරිගීකරණය වෙන්නෙ ඔය කියන ජනතාව ඒ නිර්මාණ වලට කරන පිලිගැනීම මතද... නැත්නම් සාහිත්‍ය වේදී යැයි කියාගන්නා කාගේ හරි ලේබලයකින් ඒ නිර්මාණය ජනතාව අතරට යෑමද...
මන්හිතන්නේ නිර්මාණයේ ගුණාත්මක බාවය තීරණය වෙන්නේ නිර්මාණ කරු කෙතරම් දුරට නිර්මාණය තුලින් ජනතාව අතරට යනවද කියන එක මිසක් ඒක   ප‍්‍රඤ්‍යා ගොචර වෙනවද...නැනසට වදිනවද කියන එක නෙමෙයි...අතීතයේ මිනිසුන්  ඕවා දෙනගෙන නෙමෙයි නිර්මාණ බිහිකරේ...ඒ මිනිස්සු සමාජය අතරට ගියේ සමුහයක් මිනිසුන්ට ඒ මිනිසුන්ගේ ජීවිතවලට වඩාත් හොදින් කාවැදපු නිර්මාණ නිසයි...අද බොහෝමයක් නිර්මාණවල හරයක් නෑ. ඒක අවිවාදයෙන් පිළිගන්න  ඕනෑ.ඒවා සමාජය ප‍්‍රතික්‍ෂේප කරන්නේ මිනිසුන්ට ඒතුලින් වටිනාකමක් ආරෝපණ නොවන නිසා මිසක් නිර්මාණ බොලදද නැද්ද කියන එක මත නෙමෙයි...
සමාජයේ විද්වතුන් යැයි කියා ගන්නා අයගේ නිර්මාණ සියයට සීයයක් ජනතාව බාරගන්නවාද..සරළම කිවුවොත් පුහු මානසිකත්වය... නිර්මාණයේ වටිනාකම සමාජයට ගෙනයන්නේ මිනිසුන් විසින්.., පැහැදිලිවම මිනිසුන්ගේ පුද්ගල ජීවිතයට නිර්මාණය දක්වන දායකත්වය මත.....එහෙම නොවෙන්න අද මිල්ටන්ලාගේ සින්දු නෑ...කපුගේලාගේ සින්දු නෑ...අදටත් මිනිස්සු ඒවා අහන්නේ පරම්පරා ගණනක් ගියත් අද වගේ එවායේ පද මිනිසුන්ට කාවැදිච්ච නිසා.......සමාජයට දෙයක් නිර්මාණයක් තුලින් දෙන්න පුලුවන්.. එය ප‍්‍රතික්‍ෂේප කරනවාද නැද්ද යන්න සමස්ත ජනතාවගේ තීරණය..තීරණය ඔවුන්ටම බාරයි..නිර්මාණය දෙස නිර්මාණාත්මක ඇසින් බලන්න...ප‍්‍රායොගික වෙන්න... පුහු ආටොපයෙන් බලන්නැතුව.....එවිට තේරෙයි කොතරම් දුරට නිර්මාණයේ වටිනාකම...

වචන වල අඩුපාඩු ඇත්නම් සමාව ඉල්ලා සිටිනවා...

සිතුවිලි දැහැන...

මුහුද...

ඇත්තටම කියනවානම් මුහුද ගැන කියලා ඉවරකරන්න බැරි මාතෘකාවක්.
අපි හැම දෙනාම ආසයි එක මොහොතක් හරි මුහුදු වෙරළේ ඉදන් ඉමක් කොනක් නොපෙනෙන මුහුද දිහා ආසාවෙන් බලන් ඉන්න.ගොඩක් වෙලාවට අපේ ළමා කාලේ,තරුණ කාලේ අපේ ජිවිත මුහුදත් එක්ක ගෙවිලා යනවා අපිට දැනෙනවා...එ වගේම ආදරෙන් ඉන්න පෙම්වතුන්ගේ  හැගීම්, මුහුදත් එක්ක අපුරු ආදර කතා දහස් ගනන් අදටත් ලියවෙනවා..

ඒ වගේම මුහුද දිහා බලන් ඉන්න අපිට නොපෙනෙන අපිට නොදැනෙන හැම කතාවක්ම මුහුද දන්නවා..අපේ ජිවිත ගෙවෙන විදිහ,අපේ සිතුම් පැතුම්  හැමදෙයක්ම දුක සතුට කියලා නැතුව මුහුද අහගෙන ඉන්නවා..කොපමණ වෙලාවක් මුහුදත් එක්ක ගෙවුනත් එය නොදැනෙන්නේ අන්න ඒ නිසයි...
ලංකා මාතාවගේ ආශීර්වාදයක් වගේ ලස්සනම ලස්සන, කියලා නිම කරන්න බැරි මුහුදක් ඒ වගේම ලස්සන වෙරලක් අපිට හිමි වෙලා තියෙනවා...
ඒ ලස්සනට ඒ පිවිතුරු කමට ආලය කරන්න..එවිට හැමදාම වගේ ඔයාගේ ඔයාට කියාගන්න බැරි හුඟක් කතා මුහුදත් එක්ක බෙදාගන්න පුළුවන්....

වෙනස….

අපි වෙනස වෙනසක් කියලා දකින්නේ ඇයි..අපි හැමෝම කැමති එකම විදියට ඉන්නෙ නැතුව වෙනසක් ඇති කරගන්න අපේ ජීවිත වල..සරල ජීවිතය ගොඩක් සුන්දරයි කියලා සමහර අය තර්ක කරන ගමන් තව සමහරු සංකීර්ණ වෙන තරමට ජීවිතේ අභියෝග වලට මුහුණ දෙන්න පුළුවන් කියලා කියනවා..මත දෙකක් තමයි නමුත් එක එක්කෙනා ජීවිතය දකින විදිහ නිසා මේ අය අතර වෙනස් කම් ඇති වෙනවා..සරලව කියනවනම් දෙගොල්ලොම ජීවිතය විඳිනවා , දකිනවා නමුත් දකින විදිහ , විඳින විදිහ වෙනස් කරගෙන…

ලෝකය හැමදාම එකම විදිහට පවතින්නෙ නෑ.., උස් පහත් මට්ටම් වල සමාජතර වල වෙනස් වීම් දකින්න ලැබෙනවා..තව කියනවානම් ස්භාවධර්මයෙත් වෙනස් වීම් වෙනවා..අපි ඒ දේවල් අත්විඳලත් තියෙනවා නේද....

ඔයා හොයන වෙනස මොනවගේද කියලා දන්නේ ඔයා විතරයි..ඒක තීරණය කරන්න  ඕනෙත් ඔයාමයි..වෙන අය කියු පලියට ජීවිතේ ගැන තීරණ ගන්න එපා..ඒක ඔයාට කවදාහරි ලොකු හානියක් වේවි...

පැහැදිලි මනසකින් වෙනසක් දකින්න..ඒ වෙනස ගැන ඔයාම තීරණය කරන්න..

ඒ ඔයා දැක්ක වෙනසින් යහපතක් වෙන්න කියලා අපි පතනවා..වෙනස් වෙන්න උත්සහ කරන්න.. 

මනස නිරවුල්ව වෙනස දකින්න , ඔයාටම තේරෙවි වෙනස් වන එකම දෙය වෙනස විතරක්ම කියලා......

වැස්ස...

හැම තැනම ගොඩක් හයියෙන් වහිනවා..අපි වැස්සට ගොඩක් ආසයි නේද...ඇඟට පුදුම සිසිලසක් ලැබෙනවා..ඒත් ඉතින් එක දිගටම මේ වගේ වහින කොටත් එපා වෙනවා නේද...දැන් ඉතින් වස්සාන කාලය තමයි...මේ වගේ වෙලාවක ඔයත් එක්ක තුරුළු වෙලා ඉන්න තියෙනවා නම් කියලා අනන්තවත් පෙම්වතුන් මුමුණනවා ඇති..

වැස්සත් එක්ක මොකක්දෝ ලොකු බැඳිමක් තියෙනවා නේද..ඒක හරියට ඔයත් එක්ක හිටිය සුන්දර කාලවල් මතක් කරලා දෙනවා වගේ හැඟීමක්..
කොතරම් පෙම්වතුන් වහින දවස් වල කුඬේ යටින් තුරුළුවෙලා ගිහින් ඇතිද... ?ඒ වගේම ඒ සම්බන්දතා කොතරම් දුරට තාම තියෙනවද කියලා කල්පනා කරාද...?එදා ඔයත් එක්ක තුරුළුවෙලා කුඬේ යටින් ගිය අය අද වෙන අයත් එක්ක යනවා..ජීවිතේ කොතරම් වෙනස්ද නේද...ඔයා වෙනුවෙන් මං පතන් ආවා කියලා අතරමගදිම ඔයාව දාලා ගිහිල්ලා..නමුත් වැස්ස මේ කිසිම දෙයක් දන්නෑ...ඔයාට එදා කුඩෙන් තුරුළුවෙලා යන්න උදව් කරා වගේම අද ඔහුටත් උදව් කරනවා....
මේ වගේ අපුරු දෙයක් තමයි සොබාදහම අපිට දීලා තියෙන්නේ...වැස්සට අපි පොඩිකාලේ ඉදන් ගොඩක් ආදරෙයි..ඔයා කොලයක් අරගෙන මුලින්ම කර අත්වැඬේ  පුංචිම පුංචි බෝට්ටුවක් හදපු එක නේද...ගේ ඉස්සරහට වෙලා වැස්ස ගැන ගානක් නැතුව බොට්ටු පා කරා ඔයාට මතකද...?
වැස්ස අපේ ජීවිතෙත් එක්ක ගොඩක් බැදිලා තියෙන සම්පතක්..ඒක නිසා වැස්ස වැඩී කියලනම් බනින්න එපා....